دانشنامه تاریخی
اصلاحات اجتماعی در جمهوری مولداوی، به ویژه پس از کسب استقلال در سال 1991، نقش کلیدی در شکل‌گیری سیاست اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و توسعه حوزه‌های کلیدی اجتماعی مانند بهداشت و درمان، آموزش، حمایت اجتماعی و روابط کار ایفا کرده است. این اصلاحات به منظور حذف پیامدهای دوره شوروی و سازگاری با واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی مدرن طراحی شده‌اند. در فرآیند اصلاحات بخش اجتماعی، جمهوری مولداوی تلاش می‌کند به جامعه بین‌المللی متصل شود و همچنین دموکراسی و حقوق مدنی مردم را تقویت کند.
پس از اعلام استقلال در سال 1991، مولداوی با نیاز به تغییر سیستم اجتماعی خود که به مدل شوروی سازگار شده بود، روبرو شد. یکی از نخستین گام‌ها پذیرش قانون اساسی در سال 1994 بود که جمهوری مولداوی را به عنوان یک کشور مستقل و دموکراتیک اعلام کرد. این رویداد زمینه‌ساز اجرای اصلاحات بنیادی در حوزه اجتماعی شد.
در دهه 1990، کشور با بحران اقتصادی شدیدی روبرو بود که ناشی از انتقال از اقتصاد برنامه‌ریزی مرکزی به اقتصاد بازار بود. در پاسخ به این چالش‌ها، اصلاحاتی در بهداشت، آموزش و حمایت اجتماعی آغاز شد. در حوزه بهداشت، تصمیم به اجرای خدمات پزشکی پولی گرفته شد که منجر به ایجاد منابع جدید تأمین مالی برای بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها شد. اما این موضوع نیز مورد انتقاد قرار گرفت زیرا تفاوت‌های اجتماعی در دسترسی به خدمات پزشکی افزایش یافت.
در حوزه آموزش، چندین اصلاحات به منظور مدرن‌سازی برنامه‌های درسی مدارس و آموزش عالی صورت گرفت و کیفیت تدریس بهبود یافت. در این زمان، ارتباط با مؤسسات آموزشی کشورهای غربی از سر گرفته شد که این امکان را فراهم کرد تا آموزش متخصصان در زمینه‌های مختلف بهبود یابد.
یکی از مهمترین اصلاحات اجتماعی که در مولداوی انجام شد، اصلاح نظام تأمین اجتماعی، از جمله نظام بازنشستگی بود. در سال 1998، سیستم بیمه بازنشستگی دولتی اجباری ایجاد شد که باید جایگزین مدل شوروی شود که بر پایه سیستم مرکزی سختگیرانه بود.
علاوه بر این، در دهه 2000 تلاش‌هایی برای اصلاح نظام حمایت اجتماعی جمعیت، از جمله برنامه‌هایی برای کمک به افراد کم درآمد و بیکار صورت گرفت. در سال 2004، برنامه "حداقل تضمین اجتماعی" راه‌اندازی شد که سطح پایه‌ای از حمایت اجتماعی را برای همه شهروندان فراهم می‌کرد، به ویژه برای کسانی که در مناطق روستایی زندگی می‌کردند و درآمد ثابتی نداشتند.
با این حال، با وجود اصلاحات، نظام بازنشستگی مولداوی همچنان با مشکلاتی روبرو بود. بسیاری از بازنشستگان و شهروندان کم درآمد با مشکلاتی در دریافت پرداخت‌های مناسب مواجه بودند که این موضوع باعث ناپایداری اجتماعی می‌شد. چالش‌های سیستم بازنشستگی و سطح پایین مستمری‌ها برای سال‌های متمادی یک مشکل عمیق باقی ماند.
بهداشت و درمان در مولداوی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با مشکلات متعددی روبرو شد، از جمله تأمین مالی ناکافی و زیرساخت‌های فرسوده. به منظور پاسخ به این چالش‌ها، چندین اصلاح در حوزه بهداشت و درمان انجام شد. یکی از آنها تلاش برای انتقال نظام بهداشت و درمان به اصول بازار بود که شامل معرفی فعالیت‌های پزشکی خصوصی و خدمات پولی در مؤسسات دولتی می‌شد.
در سال 2004، استراتژی جدیدی برای اصلاح بهداشت و درمان تصویب شد که هدف آن بهبود کیفیت خدمات پزشکی و دسترسی برای جمعیت بود. با این حال، در عمل، این اصلاح با مشکلاتی مانند کمبود نیروی پزشکی ماهر، تأمین مالی ناکافی و مهاجرت مداوم پزشکان و کارکنان پزشکی به خارج از کشور مواجه شد.
در سال‌های اخیر، تمرکز در بهداشت و درمان به پیشگیری از بیماری‌ها، بهبود شرایط بهداشتی و افزایش کارایی مؤسسات پزشکی منتقل شده است. در سال 2014، تصمیم به اصلاح نظام بهداشت و درمان به منظور بهبود کیفیت خدمات پزشکی و افزایش دسترسی برای همه اقشار جمعیت اتخاذ شد.
نظام آموزش در مولداوی همچنین در دوره پساشوروی تغییراتی را تجربه کرد. در اوایل دهه 1990، تصمیم بر اصلاح آموزش مدارس و انتقال به رویکردهای مدرن‌تر گرفته شد. بخش مهمی از این تغییرات، معرفی برنامه‌های آموزشی جدید بود که هدف آنها تربیت متخصصانی بود که با استانداردهای بین‌المللی مطابقت داشته باشند.
یکی از اهداف کلیدی، افزایش تعداد دانشجویانی بود که بر اساس استانداردهای غربی تحصیل می‌کردند و بر یادگیری زبان‌های خارجی و علم معاصر تأکید می‌کردند. در دهه 2000، برنامه‌هایی را آغاز کردند که به ادغام مولداوی در سیستم آموزشی بین‌المللی کمک می‌کرد، که شامل مشارکت در روند بولونیا، توسعه تحرک دانشگاهی و بهبود کیفیت آموزش عالی بود.
توجه ویژه‌ای به مدرنیزه‌سازی کادر آموزشی داده شد. یکی از گام‌های مهم برگزاری ارزیابی‌ها و صدور گواهی‌نامه برای معلمان و همچنین بهبود آموزش معلمان در دانشگاه‌های تربیتی و مدارس بود. اما این اصلاحات با مشکلاتی مواجه بود که ناشی از تأمین مالی ناکافی در حوزه آموزش بود که منجر به کمبود مواد آموزشی و حقوق پایین معلمان می‌شد.
مولداوی با مشکل بیکاری بالای جوانان مواجه است که نیاز به تلاش‌های بیشتری برای ایجاد شغل‌های جدید برای جوانان دارد. در سال‌های اخیر، دولت به طور فعال در تلاش است تا اشتغال و ادغام اجتماعی جوانان را بهبود بخشد. برنامه‌های اشتغال جوانان و بهبود شرایط برای شروع کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپ‌ها بخشی مهم از سیاست اجتماعی کشور شده است.
علاوه بر این، تلاش‌ها برای توسعه آموزش فنی و حرفه‌ای انجام شده است که باید به عنوان پیوندی بین نظام آموزشی و نیازهای بازار کار عمل کند. گام‌های مهم در سیاست جوانان شامل ایجاد مراکز و سازمان‌های جوانان است که از مشارکت فعال جوانان در زندگی اجتماعی حمایت می‌کند.
اصلاحات اجتماعی مولداوی که در دهه‌های اخیر انجام شده‌اند، به طور قابل توجهی تصویر حوزه اجتماعی کشور را تغییر داده است. با وجود مشکلات اقتصادی و سیاسی، جمهوری مولداوی به اجرای تغییراتی ادامه می‌دهد که هدف آنها بهبود زندگی شهروندان است. اصلاحات در حوزه آموزش، بهداشت، حمایت اجتماعی و سیاست کار هدفی بلندمدت دارند — ایجاد یک سیستم پایدار و فراگیر که فرصت‌های برابری را برای تمامی شهروندان فراهم کند و کیفیت زندگی ملی را بهبود بخشد.