دانشنامه تاریخی
اردن کشوری است که دارای میراث فرهنگی غنی و سنت‌های ملی منحصر به فردی است. این سنت‌ها و آداب نشان‌دهنده ترکیبی از آداب عربی و اسلامی با تأثیرات فرهنگ‌های دیگر، از جمله عثمانی و بریتانیایی هستند. ارزش‌های اصلی جامعه اردنی شامل مهمان‌نوازی، احترام به بزرگ‌ترها و احترام به خانواده است. جنبه‌های مهم زندگی همچنین شامل دین، جشن‌های سنتی، موسیقی، غذا و ویژگی‌های ارتباطی می‌باشد. در این مقاله به بررسی سنت‌ها و آداب اصلی اردن می‌پردازیم که چشم‌انداز فرهنگی کشور را تعریف می‌کنند.
مهمان‌وازی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های فرهنگ اردنی است. در اردن معمول است که با شادی از مهمانان استقبال شود و معمولاً پذیرایی از غذا بخشی مهم از بازدید است. به مهمانان قهوه سنتی، چای یا شیرینی‌ها و همچنین غذاهای محلی پیشنهاد می‌شود. در اردن چندین سنت وجود دارد که به پذیرایی از مهمانان مربوط می‌شوند. به عنوان مثال، هنگام سرو قهوه، میزبان باید چندین بار به هر مهمان فنجان ارايه دهد و اگر مهمان‌ها دیگر نمی‌خواهند بنوشند، باید فنجان را به آرامی کج کنند که به میزبان علامت می‌دهد که برای آن‌ها کافی است.
خانواده نقش مهمی در زندگی اردنی دارد و احترام به بزرگ‌ترها یک قاعده الزامی است. در خانواده معمول است که به نظر اعضای بزرگ‌تر گوش داده شود و تصمیمات غالباً به صورت جمعی اتخاذ می‌شوند. این امر در نحوه تقسیم وظایف بین اعضای خانواده، از جمله در زمینه تربیت کودکان، مراقبت از بستگان سالخورده و تأمین رفاه خانواده مشاهده می‌شود.
اردن کشوری با جمعیت مسلمان غالب است و اسلام تأثیر قابل‌توجهی بر زندگی روزمره دارد. اصلی‌ترین آداب دینی رعایت احکام اسلامی، مانند پنج نماز در روز، روزه در ماه رمضان و صدقه است. در روزهای ماه مبارک رمضان، اردنی‌ها روزهای سخت را رعایت می‌کنند که از سپیده‌دم آغاز و با غروب آفتاب پایان می‌یابد. در طول رمضان، خیابان‌های اردن تزئین می‌شوند و بعد از غروب خانواده‌ها برای افطار گرد هم می‌آیند — مهمانی که در آن روزه خود را می‌شکنند.
جشن‌های اسلامی، مانند عید الفطر که در پایان رمضان جشن گرفته می‌شود و عید قربانی که با قربانی‌کردن مرتبط است، رویدادهای مهم زندگی اردنی‌ها هستند. این جشن‌ها با دعا در مساجد، دیدارهای خانوادگی و توزیع صدقه به نیازمندان همراه هستند.
در اردن، جشن‌ها و فستیوال‌های سنتی بسیاری وجود دارد که با شکوه خاصی برگزار می‌شوند. یکی از این جشن‌ها، سال نو است که در اول ژانویه جشن گرفته می‌شود و نماد آغاز یک دوره جدید زندگی است. همچنین جشن‌های ملی مانند روز استقلال اردن که در 25 مه جشن گرفته می‌شود و روز تاج‌گذاری، که در آن به سلطنت رسیدن پادشاه جشن گرفته می‌شود، قابل ذکر هستند.
توجه ویژه‌ای به فستیوال‌هایی که در سرتاسر اردن برگزار می‌شود، باید داشت. یکی از معروف‌ترین آن‌ها فستیوال جرش است — شهری باستانی که هر ساله رویدادهای فرهنگی از جمله نمایش‌های تئاتری، کنسرت‌ها و نمایشگاه‌ها در آن برگزار می‌شود. این فستیوال‌ها به حفظ سنت‌های تاریخی کمک کرده و همچنین بخشی مهم از زندگی فرهنگی کشور هستند.
غذای اردنی ترکیبی شگفت‌انگیز از سنت‌های عربی، عثمانی و بدوی است. مواد غذایی اصلی در اردن شامل گوشت (عمدتاً گوشت بره و مرغ)، سبزیجات، حبوبات و نان می‌باشد. یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاها، منصف است — غذایی سنتی اردنی که شامل برنج، گوشت (معمولاً گوشت بره) و ماست است. منصف در یک دیس بزرگ مشترک سرو می‌شود و معمولاً به صورت دستی خورده می‌شود که بخشی از سبک سنتی غذا خوردن است.
غذای محبوب دیگر، مقمر است — نوعی ماکارونی با سس، گوشت و آجیل. همچنین انواع مختلفی از غذاهای کُسکس مانند مکیدرا و تاجین محبوب هستند. اردنی‌ها همچنین به دسرها علاقه دارند که بین آن‌ها می‌توان به کدايف — نان‌های شیرین با آجیل، خرما و انواع دسرهای عسل و آجیل اشاره کرد.
لباس‌های سنتی اردنی‌ها متنوع است و به منطقه و همچنین وضعیت اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد. به طور کلی، لباس در اردن می‌تواند هم سنتی و هم مدرن باشد. برای زنان مسلمان در اردن عناصری مانند عبایه (پیراهن سیاه بلند) و حجاب (پوشش سر) مشخصه است. مردان معمولاً لباس‌های عربی سنتی مانند جلابیه — پیراهن بلند کتانی یا پشمی با آستین که برای استفاده روزمره به کار می‌رود، می‌پوشند.
برای جشن‌ها و مناسبت‌های خاص، زنان ممکن است لباس‌های تزئین شده بپوشند که شامل پارچه‌های رنگی، گلدوزی و تزئینات است. این لباس‌ها اغلب به خاطر کیفیت بالا و توجه به جزئیات شناخته می‌شوند که نشان دهنده اهمیت سنت‌های فرهنگی است.
موسیقی و رقص جایگاه مهمی در فرهنگ اردن دارد. موسیقی سنتی اردنی بر اساس سبک‌های موسیقی عربی است و شامل استفاده از سازهای مختلفی مانند عود (ساز زهی)، داربوکا (درام) و قنجل (ویولن) می‌شود. رقص‌ها در اردن ریشه‌های عمیقی دارند و از منطقه‌ای به منطقه دیگر متغیرند. یکی از معروف‌ترین رقص‌ها «دابکه» است، رقص عربی سنتی که معمولاً در عروسی‌ها و سایر جشن‌ها اجرا می‌شود. این رقص شامل قدم‌های سریع و حرکات است که با موسیقی و ریتم درام‌ها همراه است.
علاوه بر این، اردن به خاطر آهنگ‌های محلی خود که در جشن‌ها و گردهمایی‌های خانوادگی اجرا می‌شود، شناخته شده است. این آهنگ‌ها داستان‌های زندگی بدوی‌ها، اودهای عشق، جنگ و شرافت را روایت می‌کنند که موسیقی را بخشی مهم از ابراز فرهنگی کشور می‌سازد.
سنت‌ها و آداب ملی اردن رابطه نزدیک بین گذشته و حال، احترام به تاریخ و حفظ ارزش‌های فرهنگی را مورد تأکید قرار می‌دهند. خانواده، دین و روابط اجتماعی اساس ساختار اجتماعی کشور را تشکیل می‌دهند. احترام متقابل و حمایت بین نسل‌ها و همچنین توجه به سنت‌ها و فرهنگ از جنبه‌های مهم زندگی اردنی‌ها هستند. اردن علیرغم باز بودن سیاسی و اقتصادی خود، عناصر مهم فرهنگ سنتی را حفظ می‌کند که آن را در میان سایر کشور‌های منطقه منحصر به فرد می‌سازد.