دانشنامه تاریخی
انقلاب اسلامی 1979، که به عنوان انقلاب ایران نیز شناخته می‌شود، یک رویداد مهم در تاریخ ایران و تمام خاورمیانه بود. این انقلاب به برکناری شاه محمدرضا پهلوی و تأسیس جمهوری اسلامی تحت رهبری آیت‌الله روح‌الله خمینی منجر شد. انقلاب پیامدهای عمده سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای ایران و جهان داشت.
تا دهه 1970، ایران تحت حکومت شاه پهلوی بود که سیاست مدرنیزاسیون غربی را دنبال می‌کرد و این امر نارضایتی اقشار مختلف جامعه را به همراه داشت. عوامل اصلی که منجر به انقلاب شدند عبارت بودند از:
گروه‌های اسلامی به رهبری آیت‌الله خمینی شروع به سازماندهی تظاهرات علیه رژیم شاه کردند. آن‌ها از ایده‌ها و سمبل‌های مذهبی برای بسیج توده‌ها استفاده کردند و ضرورت اسلامی شدن نظام سیاسی جدید را مطرح کردند.
انقلاب با تظاهرات انبوه آغاز شد که به زودی تمام کشور را دربر گرفت. نقاط کلیدی شامل:
پس از برکناری شاه، جامعه ایران با چالش ایجاد یک نظام سیاسی جدید مواجه شد. در آوریل 1979 جمهوری اسلامی اعلام شد.
قانون اساسی جدید که در سال 1979 تصویب شد، جمهوری اسلامی را به عنوان یک دولت تئوکراتیک با قدرت قوی رهبران مذهبی معرفی کرد. آیت‌الله خمینی به عنوان ولی فقیه منصوب شد و قدرت زیادی در سیاست به دست آورد.
جمهوری اسلامی اصلاحات اجتماعی رادیکالی انجام داد که شامل:
انقلاب اسلامی تأثیر زیادی بر ایران و روابط آن با کشورهای دیگر گذاشت.
انقلاب به سرکوب شدید طرفداران قبلی شاه و دیگر گروه‌های مخالف، از جمله چپ‌گرایان و کردها منجر شد. بسیاری دستگیر، شکنجه یا اعدام شدند.
انقلاب اسلامی تعادل قوا در خاورمیانه را تغییر داد. ایران به مرکز اسلام شیعه تبدیل شد و از جنبش‌های شیعه در کشورهای دیگر مانند لبنان و عراق حمایت کرد. این امر نگرانی‌هایی را برای کشورهای همسایه سنی مانند عربستان سعودی به همراه داشت.
جنگ ایران و عراق در سال 1980 آغاز شد و تا 1988 ادامه داشت. این یکی از خونین‌ترین درگیری‌های قرن بیستم بود که میلیون‌ها قربانی و ویرانی به همراه داشت.
دلایل اصلی جنگ شامل اختلافات سرزمینی و تفاوت‌های در سیستم‌های سیاسی، همچنین تمایل عراق تحت رهبری صدام حسین برای احیای نفوذ منطقه‌ای بود.
جنگ به تلفات انسانی و ویرانی اقتصادی قابل توجهی منجر شد، اما وحدت ملی و همبستگی در اطراف جمهوری اسلامی را تقویت کرد.
انقلاب اسلامی 1979 تأثیر عمیقی بر ایران و تمام جهان گذاشت. این انقلاب نقشه سیاسی خاورمیانه را تغییر داد و نظم جدیدی مبتنی بر اسلام تأسیس کرد. انقلاب همچنان موضوع مهمی برای تحقیق است، زیرا پیامدهای آن هنوز احساس می‌شود.