قرن بیست و یکم برای عراق دورهای از تغییرات قابل توجه بود که ناشی از عواملی داخلی و خارجی میباشد. این کشور عواقب سختی را پس از حمله ایالات متحده در سال 2003 تجربه کرد، درگیریهای ناشی از آن و تلاشهای برای بازسازی. این دوره همچنین با مبارزه برای ثبات، وحدت ملی و توسعه اقتصادی مشخص میشود که چهره مدرن عراق را تعریف میکند.
در مارس 2003، حمله نظامی ایالات متحده و متحدانش به عراق آغاز شد با هدف سرنگونی رژیم صدام حسین، که به داشتن تسلیحات کشتار جمعی و حمایت از تروریسم متهم شده بود. این حمله تغییرات شدیدی را در نقشه سیاسی منطقه ایجاد کرد و پیامدهای طولانیمدتی برای عراق به همراه داشت.
صدام حسین در آوریل 2003 سرنگون شد، اما این امر خلاء قدرتی را ایجاد کرد که به خشونتهای گسترده، درگیریهای قومی و ظهور گروههای مسلح مختلف منجر شد. گروههای زیادی از جمله سنیها، شیعهها و کردها شروع به جنگ برای کنترل بر مناطق و منابع کردند که بیثباتی در کشور را تشدید کرد.
پس از سرنگونی حسین، عراق تحت کنترل نیروهای ائتلاف قرار گرفت که به اشغال کشور منجر شد. در این زمان شورای موقت مدیریت تأسیس شد که به دنبال بازگرداندن نظم و ایجاد ساختارهای دولتی جدید بود.
بازسازی عراق با عوامل مختلفی دشوار شد:
در سال 2005 در عراق انتخابات برگزار شد و در نتیجه آن یک قانون اساسی جدید تصویب شد. این رویداد گام مهمی به سوی ایجاد یک سیستم سیاسی دموکراتیک بود، اما بدون چالشها نبود.
از آن زمان، چندین انتخابات در عراق برگزار شده است که به تشکیل دولتهای مختلف منجر شده است. اما درگیریهای داخلی و مبارزه برای قدرت همچنان باقی مانده است. روابط پیچیده بین شیعهها، سنیها و کردها مانع از ثبات بود.
در سال 2014، عراق با تهدید جدیدی مواجه شد — ظهور گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش). این گروه بخشهای وسیعی از شمال و غرب کشور را تصرف کرد، از جمله شهر موصل.
دولت عراق همراه با متحدان بینالمللی خود، عملیاتهای نظامی علیه داعش را آغاز کرد. در سال 2017، پیروزی بر تروریستها اعلام شد، اما عواقب این جنگ هنوز هم حس میشود.
علیرغم موفقیتها در مبارزه با تروریسم، عراق همچنان با مشکلات زیادی مواجه است. اقتصاد کشور هنوز به صادرات نفت وابسته است، که آن را در برابر نوسانات قیمتهای جهانی آسیبپذیر میکند.
چالشهای اقتصادی شامل:
مشکلات اجتماعی مانند کمبود دسترسی به آموزش و بهداشت همچنان تأثیر منفی بر کیفیت زندگی عراقیها دارند. سیستمهای آموزش و بهداشت به اصلاحات فوری نیاز دارند تا وضعیت بهبود یابد.
عراق همچنان بازیگر مهمی در عرصه بینالمللی است. این کشور به طور فعال با کشورهای مختلف و سازمانهای بینالمللی تعامل دارد و سعی دارد امنیت و روابط اقتصادی خود را تقویت کند.
عراق ارتباطات خود را با کشورهای همسایه مانند ایران، ترکیه و کشورهای عربی تقویت میکند. این همکاریها شامل حوزههای مختلفی از جمله امنیت، اقتصاد و تبادلات فرهنگی است.
با وجود سختیها، عراق پتانسیل توسعه را دارد. این کشور منابع طبیعی غنی، جمعیت جوان و موقعیت استراتژیک در خاورمیانه دارد.
برای تحقق پتانسیل خود، عراق نیاز دارد:
عراق در قرن بیست و یکم کشوری است که دگرگونیهای عمیقی را تجربه میکند. با وجود چالشهای زیادی که با آن روبرو است، پتانسیل تغییرات مثبت باقی میماند. توسعه پایدار، ثبات و عدالت اجتماعی شرایط اصلی برای ایجاد آینده موفق خواهد بود.