دانشنامه تاریخی
نیوزیلند، به عنوان یک کشور چندفرهنگی با تاریخ غنی، دارای وضعیت زبانی منحصر به فردی است. ویژگی‌های زبانی نیوزیلند بازتاب‌دهنده‌ی روابط چند سده‌ای بین مردم بومی موری، مهاجران اروپایی و دیگر گروه‌های قومی است. زبان‌های رسمی نیوزیلند شامل انگلیسی و موری هستند و زبان اشاره نیوزیلندی‌ها نیز نقش قابل توجهی ایفا می‌کند. سیاست زبان کشور به منظور حفظ و توسعه این زبان‌ها، به طوری که تنوع فرهنگی و احترام به هر یک از جوامع زبانی را تقویت کند، هدایت می‌شود. در این مقاله به بررسی ویژگی‌های زبانی اصلی نیوزیلند پرداخته شده است، از جمله استفاده از انگلیسی و موری، نقش زبان اشاره و تنوع زبانی که بخشی مهم از هویت نیوزیلندی است.
زبان انگلیسی زبان غالب و گسترده‌ترین زبان در نیوزیلند است. این زبان در نهادهای دولتی، آموزش و پرورش، تجارت و رسانه‌ها استفاده می‌شود. زبان انگلیسی نیوزیلند دارای چندین ویژگی خاص است که آن را از دیگر نسخه‌های زبان انگلیسی، مانند انگلیسی بریتانیایی یا استرالیایی، متمایز می‌کند.
یکی از جنبه‌های قابل توجه زبان انگلیسی نیوزیلند، تلفظ آن است که شامل لحن‌ها و لهجه‌های منحصر به فردی می‌باشد. به عنوان مثال، در زبان انگلیسی نیوزیلند معمولاً لهجه‌ای به نام «روتیک» مشاهده می‌شود، جایی که صداهایی مانند «r» در کلمات مانند «car» با لهجه کمتری نسبت به انگلیسی بریتانیایی تلفظ می‌شود. در عین حال، زبان انگلیسی نیوزیلند معمولاً از کلمات یا عبارات خاصی استفاده می‌کند که همیشه برای گویش‌کنندگان دیگر نسخه‌های زبان انگلیسی قابل فهم نیست. به عنوان مثال، کلمه «chilly bin» به معنای «یخچال» است و «jandals» اصطلاحی برای اشاره به صندل‌ها است.
تأثیر زبان انگلیسی بر جامعه نیوزیلند با استعمار کشور توسط بریتانیایی‌ها در قرن نوزدهم آغاز شد. از آن زمان، انگلیسی به زبان اصلی برای اکثریت جمعیت تبدیل شده است، که این موضوع همچنین بر سیاست‌های زبانی و آموزش و پرورش تأثیر گذاشته است. با این حال، با وجود تسلط آن، در نیوزیلند اهمیت زبان‌های دیگر همچنان حفظ می‌شود و در سطح رسمی از حفظ زبان موری و زبان اشاره نیوزیلندی حمایت می‌شود.
زبان موری، یا te reo Māori، جزء مهمی از هویت فرهنگی مردم بومی نیوزیلند است. این زبان از سال ۱۹۸۷ یکی از زبان‌های رسمی کشور می‌باشد و نقش مهمی در حفظ سنت‌های موری ایفا می‌کند. زبان موری به عنوان وسیله اصلی ارتباط بین مردم بومی نیوزیلند قبل از آغاز استعمار بریتانیا بوده است که پس از آن استفاده از آن به طور قابل توجهی کاهش یافته است. در قرن بیستم، تلاش‌های فعالی برای احیاء و حفظ زبان موری آغاز شد که منجر به احیاء اهمیت آن در جامعه گردید.
موری زبان پلی‌نزیایی است که دارای ویژگی‌های خاصی در گرامر، لغت و تلفظ است. یکی از ویژگی‌های کلیدی زبان موری، استفاده از مصوت‌ها در ترکیبات مختلف و عدم وجود برخی صداهاست که در زبان‌های اروپایی معمول است. به عنوان مثال، در زبان موری صدای «f» وجود ندارد و به جای آن از صدای «p» استفاده می‌شود، و همچنین چندین مصوت و دیفتونگ منحصر به فرد وجود دارد که تلفظ زبان را از انگلیسی متمایز می‌کند.
در چند دهه اخیر در نیوزیلند تلاش‌هایی برای حفظ زبان موری انجام شده است. به ویژه، شبکه‌ای از مدارس موری به نام kohanga reo (مهدکودک‌های موری) وجود دارد و همچنین دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی که برنامه‌هایی به زبان موری ارائه می‌دهند. برنامه‌هایی به زبان موری نیز در تلویزیون و رادیو پخش می‌شود و در کشور دوره‌های آموزشی برای یادگیری این زبان طراحی شده است. علاوه بر این، زبان موری به طور فعالی در زندگی روزمره جامعه استفاده می‌شود، به عنوان مثال، در نام‌های خیابان‌ها، مکان‌ها و شهرها.
زبان اشاره نیوزیلند (New Zealand Sign Language, NZSL) سومین زبان رسمی کشور است. این زبان توسط حدود ۲۰۰۰۰ نیوزیلندی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تقریباً ۰.۵٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهد. زبان اشاره دارای گرامر و لغات منحصر به فردی است که با انگلیسی و موری متفاوت است. زبان اشاره از اوایل قرن نوزدهم در نیوزیلند توسعه یافت، زمانی که اولین مدارس برای ناشنوایان تأسیس شدند.
برخلاف زبان‌های اشاره در دیگر کشورها، زبان اشاره نیوزیلند تحت تأثیر فرهنگ موری قرار دارد، که این موضوع در برخی از نشانه‌ها و اصطلاحات به عاریت گرفته شده از زبان موری نمایان می‌شود. این موضوع همزیستی هماهنگ سه زبان در نیوزیلند را منعکس می‌کند که هر یک از آنها جایگاهی در جامعه دارد. زبان اشاره نیوزیلند به طور فعال در زندگی اجتماعی، به ویژه در تلویزیون، نهادهای دولتی و مدارس ناشنوایان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اهمیت زبان اشاره برای نیوزیلندی‌ها در شناسایی و حمایت آن در سطح دولتی نمایان می‌شود. در سال ۲۰۰۶، قانونی در نیوزیلند به تصویب رسید که زبان اشاره را به عنوان یک زبان رسمی به رسمیت شناخت. از آن زمان، تلاش‌ها برای گسترش و آموزش آن فعال‌تر شده است و همچنین قوانین مرتبط با حمایت از حقوق افراد دارای اختلالات شنوایی و گسترش آگاهی عمومی درباره زبان اشاره ایجاد شده است.
نیوزیلند به عنوان کشور با جمعیت چندفرهنگی، دارای تنوع زبانی غنی است. علاوه بر زبان انگلیسی، موری و زبان اشاره، در نیوزیلند به زبان‌های دیگری نیز صحبت می‌شود، از جمله زبان چینی، هندی و ساموآیی. این تنوع به مهاجرت و فرآیندهای مهاجرت مرتبط است، به ویژه در چند دهه اخیر که نیوزیلند به محلی جذاب برای زندگی افراد از سرتاسر جهان تبدیل شده است.
یکی از نمونه‌های چندگانگی زبانی، محبوبیت زبان چینی در میان نیوزیلندی‌ها است. تعداد زیادی جامعه چینی در شهرهای بزرگ مانند آوکلند وجود دارد که در آن زبان چینی در زندگی روزمره، در تجارت و در مؤسسات آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. زبان هندی نیز نقش مهمی در زندگی کشور ایفا می‌کند، به ویژه در میان مهاجران از هند و کشورهای همسایه جنوب آسیا.
چندفرهنگی و تنوع زبانی نیوزیلند در سطح دولت حمایت می‌شود. در مدارس و دانشگاه‌ها دوره‌هایی برای یادگیری زبان‌های مختلف ارائه می‌شود و سیستم حمایتی برای آموزش دوزبانه وجود دارد. این امر به تقویت وحدت اجتماعی در کشور کمک می‌کند و به حفظ سنت‌های فرهنگی گروه‌های قومی مختلف یاری می‌رساند.
سیاست‌های زبانی نیوزیلند به حفظ و توسعه تمامی زبان‌های رسمی و ملی و همچنین حمایت از تنوع زبانی در جامعه متمرکز است. در چند دهه اخیر، توجه قابل توجهی به حفظ زبان موری که در میانسالی قرن بیستم در آستانه انقراض بود، معطوف شده است. دولت اقدام‌های مختلفی برای حمایت و توسعه زبان موری اتخاذ کرده است، از جمله برنامه‌های آموزشی، پروژه‌های رسانه‌ای و ابتکارات فرهنگی.
علاوه بر این، به طور فعال توسعه زبان اشاره از طریق ابتکارات قانونی و برنامه‌های آموزشی حمایت می‌شود. به رسمیت شناختن زبان اشاره در سطح دولتی و ایجاد شرایطی برای آموزش افراد ناشنوا و کم‌شنوا، بخشی مهم از سیاست‌های زبانی کشور است. قدم مهمی که برداشته شده، ایجاد برنامه «هفته زبان اشاره» است که به طور سالانه برگزار می‌شود تا آگاهی درباره زبان اشاره و اهمیت آن برای جامعه را افزایش دهد.
با توسعه فناوری و جهانی‌سازی، نیوزیلند تلاش‌هایی در جهت حفظ زبان‌ها و ادغام آنها در فضای دیجیتال انجام می‌دهد. در اینترنت می‌توان منابعی برای یادگیری زبان‌های موری و زبان اشاره پیدا کرد و همچنین پلتفرم‌های آنلاین که به افراد با نیازهای زبانی و فرهنگی مختلف کمک می‌کند، وجود دارد.
ویژگی‌های زبانی نیوزیلند ترکیبی منحصر به فرد از عوامل تاریخی، فرهنگی و اجتماعی را نشان می‌دهد. زبان انگلیسی، موری و زبان اشاره نقش مهمی در زندگی جامعه ایفا می‌کنند و تصویری چندوجهی از زبان را در کشور ایجاد می‌کنند. سیاست‌های زبانی نیوزیلند به حفظ و توسعه این زبان‌ها متمرکز است که به تقویت هویت ملی و تأمین برابری برای همه شهروندان کمک می‌کند. تنوع زبانی نیوزیلند منعکس‌کننده‌ی ماهیت چندفرهنگی آن و گشوده بودنش به سوی جهان است که این کشور را در عرصه جهانی زبان منحصر به فرد می‌سازد.