அல்பேனியாவின் பழம்பெரும் வரலாறு, முதலாம் மனித குடியிருப்புகளில் இருந்து முதல் அரசியல் அமைப்புகள் உருவாவதுவரை நீளமான கால பரப்பில் பரவலாக உள்ளது. இந்தப் பகுதியில் பல்வேறு இனங்களும் நாகரிகங்களும் இருக்கின்றன, அவை அல்பேனியாவின் கலாச்சாரம் மற்றும் வரலாற்றுப் பார்வையில் குறிப்பிடத்தகுந்த பங்கு வகிக்கின்றன.
உடனடி அல்பேனியாவின் நிலத்தில் மனித செயல் சான்றுகள் பாலைலித் காலத்துக்குச் செல்லின்றன. திவியா குகை மற்றும் குரியா குகை போலியுள்ள தொல்பொறியியல் கண்டுபிடிப்புகள், மனிதர்கள் இங்கே 30,000 ஆண்டுகளுக்கும் மேல் இருப்பதாகக் குறிக்கின்றன. நவீன காலத்தில், க.மு 6000ஆம் ஆண்டிலிருந்து, அல்பேனியாவில் முதல் விவசாயக் குடியிருப்புகள் தோன்றத் தொடங்கின. மக்கள் விவசாயம், கால்நடை வளர்ப்பு மற்றும் வேட்டையாடலில் ஈடுபட்டனர்.
இந்தக் காலத்தில், அந்தப் பகுதியில் டெப்லோஸின் கலாச்சாரம் போன்ற பல கலாச்சாரங்கள் உருவானன, மேலும், சிறந்த குடியிருப்புகள் உருவாகியதற்கான சிறந்த தொழில்களும் வர்த்தகமும் வளர்கின்றன.
பழம்பெரும் காலத்தில் அல்பேனியாவின் நிலத்தில் வாழ்ந்த மிக முக்கியமான இனமானது இல்லிரியர்கள். இந்த இனத்தின் தோற்றம் க.மு. முதல் ஆயிரத்தில் உருவானதாக இருக்கக்கூடியது. இல்லிரியர்கள் மேற்குத் பால்கானின் பெரும்போகத்தை, தற்போதைய அல்பேனியாவும் உள்ளடக்கியதாக கையிருப்பது. அவர்கள் இல்லிரிய மொழியில் பேசினர் மற்றும் தெளிவான அடிப்படையோடு கூடிய சிக்கலான சமுதாயம் வைத்திருந்தனர்.
இல்லிரியர்கள் நிதானம் மற்றும் வர்த்தகத்தில் தங்கள் திறமைகளைப் பயன்படுத்தியிருப்பதாகவும், போர்களில் களமிறங்குவதற்கும் திறமையுடையவர்கள் என்றும் அறியப்பட்டனர். அவர்கள் பல இன சங்கங்களை கொண்டிருந்தார்கள், அவை பரப்பாக மோதிக்கொண்டாலும், ஐக்கியமாக வெளிநாட்டு அச்சங்களான ரோமர் மற்றும் கிரேக்கர்களிடம் பாதுகாப்புக்காக ஒன்றிணைந்தன.
க.மு. 5ஆம் நூற்றாண்டில், அல்பேனியாவின் கரையோரத்தில் கிரேக்க குடியிருப்புகள் உருவாகத் தொடங்கின. கிரேக்கர்கள் எனோ (தற்போதைய வ்ளோரா), அப்பொலோனியா (தற்போதைய அப்பொலோனியா) போன்ற நகரங்களை நிறுவினர். இந்தக் குடியிருப்புகள் கிரேக்கர்கள் மற்றும் இல்லிரியர்களிடையே வர்த்தகம் மற்றும் கலாச்சார பரிமாற்றத்திற்குப் பகுதியாக மாறின. கிரேக்க ஆற்றல்களும் சிறப்புகளும் இல்லிரியர்களின் கலாச்சாரத்தில் முக்கிய பங்களிப்பு உள்ளன.
கிரேக்கர்களுடன் தொடர்புகள், கலை, மதம் மற்றும் கட்டிடக்கலை போன்ற பல்வேறு கலாச்சாரவியல் அங்கங்களை பரஸ்பரமாகப் பயன்படுத்துவதற்கான வழியைத் தேறுகின்றன. ஆனால் கிரேக்கர்களின் தாக்கத்திற்குப் பினிங், இல்லிரியர்கள் தங்கள் அடையாளம் மற்றும் கலாச்சாரத்தை பேணிக்கொண்டு இருந்தனர்.
க.மு. 2ஆம் நூற்றாண்டில், ரோமன் குடியரசு இல்லிரியர்களின் நிலங்களைச் சிங்கரிக்க தொடங்கியது, இது இல்லிரியர்கள் மற்றும் அவ்வினத்தின் சுயமாக்கத்தைத் தொடர்ந்து சீர்படுத்தும் நேர்மறை முடிவுகளை உருவாக்கியது. க.மு 168ஆம் ஆண்டில், இல்லிரிய மன்னschaften பயமாகப்பட்டு ரோமுக்கு உடன்படப்பட்டது, மேலும் இந்தப் பகுதி ரோமன் சமிறியில் உடன்பட்டது.
ரோமன் அதிகாரம் அந்தப் பகுதியில் புதிய தொழில்நுட்பங்கள், கட்டிடக் கலைமை மற்றும் நிர்வாக அமைப்புகளை கொண்டு வந்தது. ரோமர்கள் சாலைகள், பாலங்கள், நீர் வழங்குநரான கழிவுகளை மற்றும் பிற கட்டிடங்களை உருவாக்கினர், இது வர்த்தகமும் பொருளாதாரமும் வளர்வதற்கு உதவியது.
இந்தக் காலத்தில், துர்ரேஸ் போன்ற புதிய நகரங்கள் உருவாக்கப்பட்டன, இது முக்கியமான வர்த்தக துறைமுகமாக மாறியது. உள்ளூர் மக்கள் மெதுவாக இணைவதற்காக கோரோமனம் அதிகரிக்கப்பட்டமைக்கு, மற்றும் பல இல்லிரியர்கள் லத்தீன் மொழி மற்றும் கலாச்சாரத்தை ஏற்றுக்கொண்டனர்.
மேற்கு ரோமன் உத்திகளின் அழிவுக்கு நாற்காலத்தை கொண்டது, அல்பேனியாவின் நிலம் விசேன்டின் பேரரசின் கட்டுப்பாட்டின் கீழ் நில்லையாயிருந்தது. இது காலம் கிரிஸ்தவத்தின் வெளிப்பாட்டில் கதைநிலையில் உணர்த்தப்படுகின்றது, இது மதம் மற்றும் கலாச்சார வாழ்க்கை அதன் மதிப்புகளை மாற்றும் பரந்த முக்கியமுடையதாக சேர்ந்து வருகிறது.
விசேன்டினால், அல்பேனியாவில் க் கழிவுகள் மற்றும் பணவீட்டுகள் அமைக்கப்பட்டன, அவை கல்வி மற்றும் கலாச்சாரத்திற்கான மையமாக அமைந்தன. ஆனால் விசேன்டின் அதிகாரம் கூட ஆராய்ச்சி செய்யவேண்டிய போராட்டங்களுக்கு எதிரான வார்வாளர்களின் மீதான அச்சங்களைச் சந்தித்தது.
அல்பேனியாவின் பழம்பெரும் காலம் ஒரு சிக்கலான மற்றும் பலவிதமான காலமாகும், இது அல்பேனியாவின் கலாச்சாரம் மற்றும் அடையாளம் உருவாகும் அடித்தளங்களை உருவாகுமாறு செய்யும். இல்லிரியர்கள், கிரேக்கர்களுடன் தொடர்புகள் மற்றும் ரோம் மற்றும் விசேன்டியின் தாக்கம் போன்றவை, இந்தப் பகுதியின் வரலாற்றில் ஆழமான கிப்ப்தினை உருவாக்கிய முன்னேற்பாட்டைப் பெற்றது. இந்தத் தொடக்க நிலைகள், அல்பேனியாவின் தேசிய பிடியிலும், அதை காப்பாற்றுவதற்கும், மூன்று காலங்களில் தனிப்பாடுகளும் நிலைத்த явуௗ்ண்.