دانشنامه تاریخی
دوره‌های حکومت فرانسه و ونیز در قبرس زمان‌های بین اواخر قرن دوازدهم تا اواخر قرن شانزدهم را در بر می‌گیرد. این دوره‌ها با تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قابل توجهی در جزیره مشخص شده‌اند. تحت تأثیر هر دو قدرت، قبرس به یک مرکز مهم تجارت، فرهنگ و سیاست در شرق مدیترانه تبدیل شد.
حکومت فرانسه در قبرس در سال ۱۱۹۲ آغاز شد، زمانی که ریچارد شیردل، پادشاه انگلستان، جزیره را به گی دو لوزینیان، شوالیه فرانسوی، فروخت. این آغاز سلسله لوزینیان بود که تقریباً سه قرن بر قبرس حکومت کرد. حکام فرانسوی سنت‌ها، زبان و فرهنگ خود را با خود آوردند که تأثیر قابل توجهی بر جمعیت محلی داشت.
تحت حکومت لوزینیان، قبرس به یک مرکز تجاری مهم و توقفگاهی کلیدی برای جنگجویان صلیبی تبدیل شد که به سرزمین مقدس می‌رفتند. این جزیره به طور فعال رشد کرد و اقتصاد آن به دلیل تجارت با غرب و شرق شکوفا شد. محصولات صادراتی اصلی شامل شراب، روغن زیتون و ابریشم بود.
حکومت فرانسه همچنین بر ساختار اجتماعی قبرس تأثیر گذاشت. لوزینیان بر تقویت قدرت خود تأکید کردند و در نتیجه یک سیستم مالکی فئودالی شکل گرفت. مالکین زمین عناوین و حقوق خود را از پادشاه دریافت کردند که منجر به شکل‌گیری طبقۀ اشرافی شد.
با این حال، این امر همچنین به تنش‌هایی میان جمعیت یونانی محلی و اشرافی زبان فرانسه منجر شد. قبرسی‌ها غالباً با تبعیض و محدودیت حقوق روبرو بودند. با این وجود، فرهنگ و زبان یونانیان تأثیرگذار باقی ماند و در گذر زمان فرایند هم‌گرایی آغاز شد.
حکومت فرانسه رد پای قابل توجهی در فرهنگ قبرس بر جای گذاشت. ساخت قلعه‌هایی همچون قلعه سنت لازار و قلعه کیرنیا نماد معماری قرون وسطایی شد. این سازه‌ها نه‌تنها به‌عنوان دژهای دفاعی عمل کردند بلکه تأثیر سبک فرانسوی را منعکس کردند.
در این زمان هنر و ادبیات نیز در قبرس توسعه یافت. ادبیات و شعر فرانسه بر نویسندگان محلی تأثیر گذاشت و آغاز به نوشتن آثار به زبان فرانسه در قبرس شد.
در سال ۱۴۸۹ قبرس به مستعمره ونیز تبدیل شد بعد از اینکه آخرین حکمران سلسله لوزینیان، کاترین کورنارو، قدرت را به ونیز واگذار کرد. ونیزی‌ها سنت‌ها، سیستم مدیریتی و شیوه‌های تجاری خود را با خود آوردند. این دوران به دورانی برای توسعه سریع اقتصاد و تقویت سازه‌های دفاعی تبدیل شد.
ونیزی‌ها قبرس را به عنوان یک مرکز نظامی و تجاری مهم در شرق مدیترانه تقویت کردند. آنها به ساخت دژها و قلعه‌ها پرداخته و برای محافظت از جزیره در برابر حملات عثمانی تلاش کردند. یکی از معروف‌ترین دژها فاماگوستا است که به نماد حضور ونیزی‌ها تبدیل شده است.
تحت حکومت ونیز، اقتصاد قبرس به رشد خود ادامه داد. ونیزی‌ها ارتباطات تجاری با ایتالیا، مصر و سایر کشورها برقرار کردند که به افزایش حجم صادرات کمک کرد. جزیره به تولیدکننده مهم شراب، روغن زیتون و پارچه تبدیل شد. به‌ویژه، شراب قبرسی در اروپا محبوبیت زیادی داشت.
ونیزی‌ها همچنین فناوری‌های جدید کشاورزی را معرفی کردند که به افزایش محصول و تنوع محصولات کشاورزی منجر شد. این امر امنیت غذایی و رفاه جمعیت محلی را تأمین کرد.
حکومت ونیز نیز میراث فرهنگی قابل توجهی در قبرس بر جای گذاشت. در این دوره، معماری به ارتفاعات جدیدی دست یافت. ونیزی‌ها کلیساها، کاخ‌ها و ساختمان‌های عمومی را به سبک رنسانس ساختند. به عنوان مثال، کلیسای کاتدرال سنت جان در نیکوزیا به عنوان نمونه بارز معماری ونیزی در جزیره شناخته می‌شود.
تأثیر فرهنگی ونیز همچنین در نقاشی، موسیقی و ادبیات نمود پیدا کرد. هنرمندان محلی شروع به خلق آثار الهام گرفته از نقاشی ونیزی کردند و نمایش‌های تئاتر در میان جمعیت محلی محبوبیت پیدا کرد.
در سال ۱۵۷۱ قبرس توسط امپراتوری عثمانی تصرف شد که به حکومت ونیز پایان داد. این رویداد نقطه عطفی در تاریخ جزیره بود که زندگی سیاسی و فرهنگی را تغییر داد. با این حال، میراث حکومت فرانسه و ونیز اثر عمیقی در تاریخ، فرهنگ و معماری قبرس بر جای گذاشت که هنوز هم قابل مشاهده است.
حکومت فرانسه و ونیز در قبرس مرحله‌ای مهم در تاریخ جزیره بود. این دوره‌ها تغییرات قابل توجهی در زندگی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به ارمغان آوردند و هویت منحصر به فرد قبرس را شکل دادند. علی‌رغم تسخیرهای بعدی عثمانی، میراث این دو دوره همچنان بر فرهنگ و جامعه قبرس تأثیر می‌گذارد.