حکومت استعماری بریتانیا در قبرس از سال ۱۸۷۸ آغاز شد و تا سال ۱۹۶۰ ادامه یافت. این دوره تأثیر قابل توجهی بر ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جزیره داشت. حکومت بریتانیا جایگزین حکومت عثمانی شد و نقطه عطف مهمی در تاریخ قبرس بود و چشمانداز فرهنگی آن و روابط بین گروههای نژادی و مذهبی مختلف را تغییر داد. در این مقاله به بررسی مراحل و ویژگیهای اصلی حکومت استعماری بریتانیا در قبرس خواهیم پرداخت.
قبل از اینکه قبرس به مستعمره بریتانیا تبدیل شود، تحت سلطه عثمانیها برای بیش از سیصد سال بود. در سال ۱۸۷۸، به دنبال جنگ روسی-ترکی، امپراتوری عثمانی کنترل قبرس را به بریتانیا واگذار کرد. با این حال، جزیره بهطور رسمی تحت حاکمیت عثمانی باقی ماند و در واقع تحت مدیریت بریتانیا قرار گرفت. این توافق نتیجه مانورهای سیاسی بود که برای تقویت نفوذ بریتانیا در شرق مدیترانه انجام شد.
در ابتدا، مدیریت بریتانیا در قبرس با توجه به سنتهای محلی سازماندهی شده بود، اما با گذشت زمان تغییرات قابل توجهی در اداره امور به وجود آمد. بریتانیا ساختار اداری خود را بر اساس اصول حقوق انگلیسی معرفی کرد که سیستم مدیریت در جزیره را تغییر داد.
بریتانیا استاندارانی منصوب کرد که مسئول امور داخلی جزیره بودند. قدرت مدیریت در دست اداره مستعمراتی متمرکز شده بود و ساکنان محلی از تأثیر واقعی بر فرآیندهای سیاسی محروم بودند. با این حال، اداره بریتانیا برخی از جنبههای قدرت محلی را حفظ کرد که به قبرسیها اجازه میداد تا سنتها و آداب و رسوم خود را حفظ کنند.
در دوره حکومت بریتانیا، یونانیهای قبرسی بهطور فعال خواستار خودمختاری و استقلال شدند. در سال ۱۹۳۱، شورشی آغاز شد که به شورش ۱۹۳۱ معروف است و ناشی از نارضایتی ساکنان محلی از سیاستهای اداره بریتانیا بود. در پاسخ به شورش، بریتانیا سرکوبها را تشدید کرد و حقوق قبرسیها را محدود کرد که این تنها تنشها در جزیره را افزایش داد.
حکومت استعماری بریتانیا به تغییرات قابل توجهی در اقتصاد قبرس منجر شد. بریتانیا روشها و فناوریهای جدید کشاورزی را معرفی کرد که به توسعه کشاورزی کمک کرد. محصولات اصلی شامل مرکبات، پنبه و انگور شد. با این حال، منافع این رشد عمدتاً به نفع منافع استعماری بریتانیا بود.
زیرساختها نیز دستخوش تغییراتی شدند؛ بریتانیا جادهها، خطوط آهن و بنادر ساخت که حمل و نقل کالاها را تسهیل کرد. با این حال، بسیاری از ساکنان محلی همچنان فقیر باقی ماندند و زندگی آنها دشوار بود. قبرس به عنوان یک مرکز مهم برای تجارت و استراتژی نظامی بریتانیا در منطقه شناخته شد، اما ساکنان محلی اغلب در موقعیت نامناسبی قرار داشتند.
حکومت بریتانیا همچنین تأثیراتی بر سیستم آموزشی گذاشت. مدارس و مؤسسات آموزشی جدیدی تأسیس شد، اما آنها عمدتاً به منافع اداره استعماری خدمت میکردند. آموزش قابل دسترسی شد، اما عمدتاً برای نمایندگان طبقات مرفه جامعه.
تغییرات اجتماعی نیز به دلیل تعامل بین گروههای نژادی و مذهبی مختلف به وجود آمد. سیاست "تقسیم و سلطه" بریتانیا موجب افزایش تنش بین قبرسیهای یونانی و قبرسیهای ترکی شد. این امر منجر به افزایش تنشهای بیننژادی شد که در نهایت به درگیریهای بیشتری در سالهای آینده منجر شد.
جنگ جهانی دوم تأثیر بهسزایی بر قبرس گذاشت. با شروع جنگ، جزیره به عنوان نقطه مهمی برای نیروهای بریتانیا تبدیل شد. در سال ۱۹۴۱، قبرس توسط نیروهای ایتالیایی و آلمانی مورد حمله قرار گرفت، اما نیروهای بریتانیا توانستند از جزیره بهخوبی دفاع کنند. با این حال، جنگ موجب مشکلات اقتصادی و کمبود مواد غذایی شد.
پس از جنگ، خواستهها برای استقلال افزایش یافت و یونانیهای قبرسی شروع به سازماندهی حرکات مختلفی مثل ЭОКА (سازمان ملی آزادیبخش قبرس) کردند که هدف آن پایان دادن به حکومت بریتانیا و اتحاد با یونان بود. این حرکت به دامن زدن به خشونت و درگیریها بین قبرسیهای یونانی و ترکی و همچنین با مقامات بریتانیایی منجر شد.
در سال ۱۹۵۵، ЭОКА آغاز به جنگ پارتیزانی علیه اداره بریتانیا کرد. این حرکت حمایت گستردهای از جانب قبرسیهای یونانی که خواهان استقلال بودند جلب کرد. مقامات بریتانیا در پاسخ به این کار اقداماتی سختگیرانه اتخاذ کردند که منجر به تشدید درگیریها شد.
در نتیجه فشارهای بینالمللی و درگیریهای مداوم بین قبرسیهای یونانی و قبرسیهای ترکی، بریتانیا شروع به بررسی امکان اعطای استقلال به قبرس کرد. در سال ۱۹۶۰، توافقنامه لندن امضا شد که ایجاد یک دولت مستقل قبرس با ضمانت امنیتی از سوی بریتانیا، ترکیه و یونان را پیشبینی میکرد.
حکومت استعماری بریتانیا در قبرس دورهای پیچیده و متناقض بود که تأثیر قابل توجهی بر تاریخ جزیره گذاشت. تغییرات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که در این دوره رخ داد، هویت منحصربهفرد قبرسیها را شکل داد و به درگیریهایی منجر شد که همچنان ادامه دارد. درک این دوره برای فهم فرآیندهای وسیعتر که در قبرس و شرق مدیترانه رخ داده است، مهم است.