دانشنامه تاریخی
دوره‌های رومی و بیزانس در قبرس زمان‌هایی را در بر می‌گیرد که از قرن اول پیش از میلاد تا پایان قرن پانزدهم میلادی ادامه داشت. این دوره تاریخی برای شکل‌گیری هویت فرهنگی، سیاسی و مذهبی جزیره کلیدی بود. فتح رومی و گنجاندن آن در امپراتوری بیزانس تأثیر قابل توجهی بر زندگی در قبرس گذاشت و به رونق اقتصادی، تبادل فرهنگی و تغییرات مذهبی کمک کرد.
در سال ۳۰ قبل از میلاد، قبرس پس از فتح کلئوپاترا هفتم و مارک آنتونی به عنوان یک استان رومی معرفی شد. حکومت رومی ثبات و توسعه را به ارمغان آورد و به رونق جزیره کمک نمود. رومی‌ها به طور فعال زیرساخت‌ها را توسعه دادند، جاده‌ها، آب‌نماها و دیگر ساختمان‌های عمومی مانند تئاترها و معابد ساختند.
یکی از دستاوردهای مهم دوره رومی، ساخت جاده‌ای بود که شهرهای اصلی جزیره مانند سالامیس، پافوس و کیتیون را به هم متصل می‌کرد. این جاده به توسعه تجارت و تبادل فرهنگی کمک کرد. رومی‌ها همچنین قوانین و شیوه‌های اداری خود را به همراه آوردند که منجر به بهبود مدیریت و افزایش درآمدهای مالیاتی شد.
قبرس به یک مرکز تجاری مهم در شرق مدیترانه تبدیل شد که در آن کالاهایی چون روغن زیتون، شراب و پارچه مبادله می‌شد. در این زمان، فرهنگ در جزیره شکوفا شد و زبان یونانی در آموزش و ادبیات غالب شد.
دوره رومی در قبرس زمان شکوفایی فرهنگی بود. هنر و معماری به اوج خود رسیدند. در جزیره، ویلاهای باشکوهی با موزاییک‌هایی که صحنه‌های اسطوره‌ای و روزمره را به تصویر می‌کشیدند، ساخته شد. موزاییک‌های پافوس به خصوص به عنوان نمونه‌ای از مهارت هنری رومی شهرت دارند.
رومی‌ها همچنین به ترویج تئاترها و ساختمان‌های ورزشی کمک کردند که به مراکز زندگی اجتماعی تبدیل شدند. یکی از معروف‌ترین تئاترها، تئاتر سالامیس است که ظرفیت ۱۵،۰۰۰ تماشاچی را داشت و برای اجرای نمایش‌ها و رویدادهای ورزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در سال ۳۳۰ میلادی، قبرس به بخشی از امپراتوری بیزانس تبدیل شد پس از تقسیم امپراتوری رومی به دو بخش. این دوره تا سال ۱۵۷۱ ادامه داشت و به تغییرات سیاسی، فرهنگی و مذهبی چشمگیری شناخته می‌شود. حکومت بیزانسی عناصر جدیدی را به زندگی جزیره آورد، از جمله مسیحیت که به دین غالب تبدیل شد.
در دوره بیزانس، قبرس به یک مرکز مهم مسیحیت تبدیل شد. در جزیره، تعداد زیادی کلیسا و صومعه ساخته شد که به عنوان مراکز زندگی روحانی خدمت می‌کردند. برخی از معروف‌ترین کلیساها، مانند کلیسای سنت صوفیا در نیکوزیا و کلیسای سنت لاذر در لارناکا، به نمادهای معماری بیزانسی تبدیل شدند.
فرهنگ بیزانسی در قبرس عناصر فرهنگ‌های یونانی و شرقی را با هم ترکیب کرد. هنر و ادبیات به توسعه خود ادامه دادند و بسیاری از هنرمندان و نویسندگان بیزانسی در قبرس فعالیت کردند. در این زمان، صنعت کتابسازی پیشرفت کرده و تعداد زیادی دست‌نوشته به زبان یونانی ایجاد و کپی شد.
یکی از معروف‌ترین دستاوردهای فرهنگی این دوره، ساخت نمادها بود. نقاشان بیزانسی تعداد زیادی اثر هنری خلق کردند که به عناصر مهم زندگی مذهبی در قبرس تبدیل شدند. این نمادها نه تنها به عنوان اشیاء عبادت مورد استفاده قرار می‌گرفتند بلکه استانداردهای بالای مهارت هنری را نیز منعکس می‌کردند.
زندگی سیاسی در قبرس در دوره بیزانس نسبتاً پیچیده بود. جزیره اغلب مورد حمله اعراب قرار می‌گرفت که ناپایداری را به وجود می‌آورد. مقامات بیزانسی ناچار شدند دفاع از جزیره را تقویت کرده و قلعه‌ها و دژها بسازند تا آن را از تهدیدات خارجی حفظ کنند.
در قرن نهم، قبرس به هدفی برای خلافت‌های عربی تبدیل شد که چندین بار تلاش کردند جزیره را فتح کنند. با این حال، علیرغم این تهدیدات، امپراتوری بیزانس توانست کنترل خود را بر قبرس حفظ کند، اگرچه گاهی اوقات جزیره به طور موقتی اشغال می‌شد.
دوره بیزانس زمان شکوفایی اقتصادی برای قبرس بود. جزیره به یک مرکز تجاری مهم تبدیل شد، به لطف موقعیت استراتژیک خود بین اروپا و آسیا. تجارت روغن زیتون، شراب، غلات و پارچه به مقیاس قابل توجهی رسید و قبرس به یکی از بازیگران مهم در تجارت بین‌المللی در شرق مدیترانه تبدیل شد.
در این زمان، کشاورزی در جزیره به ترقی رسید. بیزانسی‌ها فناوری‌ها و روش‌های کشاورزی جدیدی را معرفی کردند که به افزایش بهره‌وری کمک کرد. باغ‌های زیتون و مزارع انگور به منابع اصلی درآمد محلی تبدیل شدند.
دوره‌های رومی و بیزانس در قبرس اساس توسعه بیشتر جزیره و فرهنگ آن شدند. تأثیر مدیریت رومی و مذهب بیزانسی تأثیر قابل توجهی بر زندگی قبرسی‌ها گذاشت و هویت و میراث فرهنگی آن‌ها را شکل داد. این دوره‌ها ارثیه فرهنگی ثروتمندی از خود به جا گذاشتند که همچنان نسل‌های معاصر را الهام می‌بخشد.